Wat is reisziekte?
Reisziekte is een verzamelnaam voor wagenziekte, zeeziekte en luchtziekte.
• Met reisziekte wordt u misselijk tijdens een autorit of vliegreis of op een boot.
• Ook in de bus, tram, trein of lift kunt u er last van hebben.
• Verder kunnen draaimolens, schommels of achtbanen iemand ‘reisziek’ maken.
• En u kunt reisziek worden als u met een 3D-bril een film kijkt op een groot scherm of als u computerspelletjes doet.
Reisziekte is vervelend, u kunt er erg beroerd van worden. Maar het is niet ernstig. En het gaat vanzelf weer over zodra de reis gestopt is.
Kinderen hebben vaker last van reisziekte dan volwassenen.
Wat zijn de verschijnselen van reisziekte?
• misselijkheid
• braken
• bleek zien
• zweten
• gapen of zuchten
• snel of diep ademhalen
• slap en lusteloos
• slaperig
• duizeligheid (licht gevoel in het hoofd)
• hoofdpijn
• winderigheid
• niks interesseert u nog (doordat u zo beroerd bent)
Sommige mensen hebben zelden klachten, bijvoorbeeld alleen op zee. Anderen voelen zich bij elke autorit misselijk. U kunt zelfs al klachten krijgen als u aan reizen denkt, nog voordat u onderweg bent.
Waardoor komt reisziekte?
Reisziekte heeft te maken met het evenwicht. Uw evenwicht wordt geregeld door uw hersenen. Die hebben hiervoor informatie nodig uit 3 delen van uw lichaam: uw ogen, uw spieren en uw evenwichtsorganen.
We denken dat reisziekte ontstaat als al die informatie niet met elkaar lijkt te kloppen.
Hoe werkt uw evenwicht?
U heeft 2 evenwichtsorganen. Deze zitten in uw hoofd, vlak bij uw oren. Uw evenwichtsorganen houden bij in welke houding uw lichaam is. Ze werken samen met uw ogen en uw spieren.
• Als u bijvoorbeeld fietst, ziet u waar u heen wilt, u ziet de horizon en u ziet wat boven, beneden, links of rechts is.
• Ook uw evenwichtsorganen houden in de gaten hoe u zit. Gaat u te scheef? Dan gaan er seintjes naar uw spieren.
• Uw spieren zorgen ervoor dat u weer goed gaat zitten. Zo blijft u in evenwicht en valt u niet van uw fiets af.
Wat maakt reisziekte erger?
Reisziekte is erger als u de horizon niet kunt zien.
• Bijvoorbeeld: U zit in een vliegtuig en er is turbulentie. Het vliegtuig schommelt alle kanten op. Uw evenwichtsorganen krijgen informatie dat uw houding steeds verandert. Maar uw ogen zien dat niet, omdat u geen horizon ziet en dezelfde bewegingen maakt als het vliegtuig. Voor uw ogen lijkt het alsof u stil zit.
• De bestuurder of schipper heeft vaak het minst last, omdat die de hobbels, bochten of golven ziet aankomen.
• Kinderen worden in de auto vaak misselijk als ze achterin zitten en niet naar buiten kijken.
Hoe heftiger de bewegingen, hoe groter de kans op reisziekte. Op een schip met harde wind bijvoorbeeld worden veel mensen reisziek.
Wat kunt u zelf doen aan reisziekte?
Er is veel wat u zelf kunt uitproberen om uw klachten te voorkómen of te verminderen. Er is maar weinig onderzoek gedaan naar het effect van deze adviezen, maar het is zeker het proberen waard. U merkt zelf of het helpt.
Voordat u op reis gaat:
• Ga uitgerust op reis. Als je moe bent, ben je gevoeliger voor reisziekte.
• Ga niet op reis met een lege maag of met een volle maag.
Zorg dat u vooraf een kleine maaltijd neemt. Bijvoorbeeld:
• 2 boterhammen met een glas melk
• wat yoghurt met muesli of wat fruit
• een kleine warme maaltijd
Sommige mensen krijgen meer last als ze koffie, alcohol of frisdrank drinken. Merkt u dat ook bij uzelf, drink deze dan niet.
Tijdens de reis:
• Bent u lang onderweg, neem dan minstens 3 lichte maaltijden per dag.
• Neem als tussendoortje wat fruit of een cracker. Neem geen vette snacks of snoep.
• Drink geen koffie, alcohol of frisdrank, als die bij u de klachten erger maken.
• Reist u met de auto? Ga dan het liefst zelf achter het stuur. Dan is de kans groot dat u veel minder last heeft.
• Rijdt u met anderen mee? Vraag of u voorin mag zitten. Hoe beter u alles voor u kunt zien, hoe minder de klachten. Vraag de bestuurder om rustig op te trekken, te remmen en bochten te nemen.
• Kies een route met vooral lange rechte (snel-)wegen.
• Kijk in de richting waarin u reist (vooruit) naar een vast punt in de verte. Probeer uw hoofd niet al te veel te bewegen. Of sluit uw ogen.
• Probeer te slapen tijdens de reis. Als u slaapt, verdwijnen de verschijnselen. Om makkelijker in slaap te vallen, kunt u het donker maken (door iets voor het raam te doen). Ook kunt u een kussentje in uw nek leggen.
• Zorg voor frisse, koele lucht. Doe in de auto een raampje open en zet de verwarming laag of de airco aan.
• Luister naar muziek, zorg voor een rustige ademhaling of kauw op kauwgom.
• Zorg bij een lange autorit voor voldoende pauzes.
• Van lezen, schrijven, gamen of op een beeldscherm kijken kunt u extra duizelig en misselijk worden. Stop er direct mee als zich beroerd gaat voelen. De reisziekte kan dan weer minder worden.
• Ga op een schip naar buiten voor frisse lucht.
• In een vliegtuig kunt u afleiding zoeken. Begin een gesprek of wandel regelmatig door het gangpad.
Uw lichaam went op den duur aan de bewegingen tijdens de reis. Bij een lange zeereis bijvoorbeeld worden de klachten vaak na een aantal dagen minder.
Medicijnen bij reisziekte
Heeft u ernstige klachten? En helpen de adviezen niet (genoeg)? Dan kunt u eventueel medicijnen nemen.
Antihistaminica:
Antihistaminica zijn medicijnen die helpen tegen allergie. Of antihistaminica goed werken tegen reisziekte is met onderzoek niet aangetoond. Toch zijn er mensen die er baat bij hebben. Voorbeelden zijn: cinnarizine, cyclizine en meclozine. Bent u zwanger of geeft u borstvoeding? Dan mag u alleen meclozine gebruiken.
Antihistaminica werken rustgevend. U kunt er zelfs slaperig van worden. Gebruik deze medicijnen dus niet als u zelf een auto moet besturen. Verder kunt u er een droge mond van krijgen en wazig zien.
• U kunt ze kopen bij drogist of apotheek.
• Neem het middel 1 tot 2 uur vóór vertrek in.
• Zorg dat u voldoende tabletten meeneemt op reis.
Scopolamine:
Uw huisarts kan tegen reisziekte scopolamine voorschrijven.
• Scopolamine is een medicijn tegen misselijkheid en zit in pleisters.
• Zo’n pleister plakt u achter uw oor, 6 tot 15 uur voordat u de reis gaat maken. Het werkt 3 dagen achter elkaar en is dus vooral geschikt voor lange reizen, zoals een cruise.
• Ook van dit middel kunt u suf en slaperig worden. Pas dus op met deelname aan het verkeer of het bedienen van machines, vooral in de eerste dagen dat u scopolamine gebruikt. Verder kunt u er een droge mond van krijgen, en wazig zien.
Let op:
• Scopolamine is alleen geschikt voor mensen ouder dan 18.
• Sommige mensen (vooral ouderen) kunnen verward raken van scopolamine.
Gember?
Artsen raden niet aan om middelen met gember (tabletten, capsules, poeders) te gebruiken. Van gember is niet zeker dat het reisziekte kan voorkomen.
Kijk op thuisarts.nl bij Mijn kind heeft last van reisziekte voor de adviezen voor kinderen met reisziekte.
Hoe gaat het verder bij reisziekte?
Zodra de reis voorbij is, gaat u zich weer beter voelen. De een voelt zich na 5 minuten weer goed. De ander moet nog even gaan liggen om bij te komen. Na een uur voelen de meesten zich weer helemaal fit.
Als u lang op een schip zit, kan de reisziekte al tijdens de reis helemaal verdwijnen. Uw evenwichtsorganen lijken zich aan te passen. Komt u daarna weer aan land, dan merkt u hoezeer uw evenwichtsorganen zich hebben aangepast. Het voelt dan nog een tijdje net alsof u nog op het schip zit. Dit zijn de zogenoemde ‘zeebenen’.
Bron: www.thuisarts.nl